Dlaczego jest tak ważne, by nauczyć się pisać po polsku?
Żeby pisząc na przykład do klienta nie nazwać go prosiakiem…
Wiele jest wymagań typu: chcę nauczyć się polskiego, ale bez wkuwania gramatyki, a nie daj Boże pisania po polsku. No dobrze, przecież nikomu nie można zabronić wypowiedzeń typu: ja być z Czech, mieszkać w Praga i mieć biznes w Polska. No może trochę przejaskrawiłam, ale wielu z uczniów, którzy chcą nauczyć się w cudowny sposób języka, musi na początku swej drogi trochę się ocknąć, że jednak trochę będzie trzeba zwrócić uwagę na odmianę i wymowę. Oczywiście można się nauczyć tłumaczeń zdań z audiobooków i używać fraz stosując je bez kontekstu.
Wspólne podstawy języka polskiego i czeskiego początkowo mogą zachęcać do nauki, jednak owo podobieństwo np. brzmienia nie zawsze idzie w parze z takim samym znaczeniem wyrazów w obu językach np. pachnieć/vonět-páchnout- śmierdzieć.
Dlatego niech nikogo nie dziwi fakt, że wielu lektorów, do którego grona również się zaliczam, rozpoczynają naukę od poprawnej wymowy polskiej a co za tym idzie w parze- pisania. Podobno dla Czechów i Słowaków, ogólnie dla Słowian podczas nauki języka polskiego najtrudniejsze jest rozróżnienie wymowy miękkiej i twardej. Lecz może nam w tym pomóc pisownia. Pisząc w wyrazie tzw. twardy dwuznak cz należy pamiętać, że w wymowie nasze zęby będą zwarte a dźwięk będzie wydawał się ze szczeliny pomiędzy nimi tak, jak na przykład w wyrazie czas. Natomiast wymawiając słowo ciasto nasze usta układamy jak byśmy się uśmiechali i mówili miękko.
Stąd tytułowe: prosię/prošje/ i proszę/proše/, jedno oznacza prase a drugie prosím. Tak samo można popełnić błąd nie tylko w wymowie, ale także w pisowni.
Pamiętajmy jednak, że dwuznaki typu: ci, si, zi, ni, dzi– nie wymawiamy wyodrębniając i– jako osobnej głoski. To robimy tylko w przypadku zapożyczeń takich jak sinus czy cosinus. Poza tym mówimy miękko: ciemno/těmno/, się/šje/, zima/žima/, niania/njanja/, dzień/džjeň/.
To nie prawda, że język polski jest miękki, ma wiele dwuznaków twardych np. sz, rz, cz, dż, które w języku czeskim wymawiane są miękko.
Jak jeszcze nie wpaść w pułapkę miękkiej wymowy języka czeskiego, który wpływa na wymowę polską? Najlepiej tłumacząc sobie wyrazy i pamiętając o pewnych podobieństwach dźwięków.
Np. cia-ło – tě-lo często – často
cia-sto – tě-sto czesać – česat
cie-szyć się – tě-šit se czas – čas
cięż-ki – těž-ký człowiek – člověk
Zatem nie zniechęcajcie się moi Drodzy i nie nastawiajcie negatywnie od samego początku do pisowni, ponieważ może Wam pomóc podczas wymowy, by nie popełniać błędów znaczeniowych. Moja rada zatem jest taka, żeby ucząc się słówek na pamięć, ich brzmienia i znaczenia, spojrzeć również na ich pisownię i podobieństwo do innych wyrazów.
———————————————————————————————–
Proč je tak důležité naučit se psát polsky? (překlad pomoci DEEPL.COM)
Abych nenapsala klientovi, že je prase…
Existuje mnoho požadavků žáků typu: chci se naučit polsky, ale bez učení gramatiky a, nedej bože, psaní v polštině. Dobře, ale nemůžete nikomu zakázat, aby říkal věci jako: ja być z Czech, mieszkać w Praga i mieć biznes w Polska.
Možná jsem to trochu přehnala, ale mnoho studentů, kteří se chtějí naučit jazyk lusknutím prstů, se musí na začátku své cesty trochu probrat a přiznat si, že budou muset věnovat trochu pozornosti skloňování a výslovnosti. Samozřejmě se můžete naučit překlady vět z audioknih a používat fráze mimo kontext. Společné základy polštiny a češtiny mohou zpočátku vybízet k učení, ale například zvuková podobnost nejde vždy ruku v ruce se stejným významem slov v obou jazycích, např. pachnieć – vonět, páchnout – śmierdzieć.
Proto nikoho nepřekvapí, že mnoho učitelů, a já se mezi ně počítám, začíná výuku správnou polskou výslovností, která jde ruku v ruce s psaním. Říká se, že pro Čechy a Slováky, pro Slovany obecně, je při učení polštiny nejtěžší rozlišit měkkou a tvrdou výslovnost. Pravopis však může pomoci. Když píšeme ve slově tzv. tvrdé dvojhlásky např. cz, měli bychom si uvědomit, že při výslovnosti budou naše zuby sevřené a zvuk bude vycházet z mezery mezi nimi stejně jako například ve slově czas. Na druhou stranu, když vyslovujeme slovo ciasto, přikládáme rty, jako bychom se usmívali a mluvili měkce.
A proto je rozdíl mezi prosię/prošje/ a proszę/proše/, jedno znamená prase a druhé prosím. Stejně tak se lze dopustit chyb nejen ve výslovnosti, ale i v pravopisu.
Nezapomeňte však, že dvojhlásky jako ci, si, zi, ni, dzi– se nevyslovují s i– jako samostatnou hláskou. To děláme pouze v případě cizích slov, jako je sinus nebo kosinus. Jinak mluvíme měkce: ciemno/těmno/, się/šje/, zima/žima/, niania/njanja/, dzień/džjeň/.
Není pravda, že polština je měkká, má mnoho tvrdých dvojhlásek, např. sz, rz, cz, dż, které se v češtině vyslovují měkce.
Jak jinak se vyhnout pasti měkké výslovnosti češtiny, která ovlivňuje polskou výslovnost? Nejlepším způsobem je překládat slova a pamatovat si určité podobnosti zvuků.
Np. cia-ło – tě-lo często – často
cia-sto – tě-sto czesać – česat
cie-szyć się – tě-šit se czas – čas
cięż-ki – těž-ký człowiek – člověk
Proto se nenechte odradit a nemějte k pravopisu od samého začátku negativní postoj, protože vám může pomoci při výslovnosti, abyste nedělali významové chyby. Proto radím, abyste se při učení slov zpaměti, jejich zvuku a významu, dívali na jejich pravopis a na to, jak jsou podobná jiným slovům.
